Van meerdere kanten kreeg ik dezelfde vraag. Wat helpt iemand met autisme om zich thuis te voelen in de kerk (in de dienst en in de gemeente)? En wat kunnen anderen doen om mensen met autisme daarbij te helpen?
In deze blog lees je mijn antwoord. En ik zeg met nadruk mijn antwoord. Veel aspecten zullen voor anderen met autisme herkenbaar zijn, maar ik schrijf dit wel vanuit mijn eigen ervaringen en perspectief. En wat voor alle mensen geldt, geldt ook voor mensen met autisme: iedereen is anders en uniek. Ga dus vooral ook in gesprek met iemand over wat haar/hem helpt.
De kerkdienst
Mensen met autisme hebben vaak moeite met veranderingen en met onvoorspelbaarheid. Een kerkdienst die volgens een vaste structuur verloopt, is dus erg fijn. Mocht er een keer in een dienst iets anders gaan dan anders, laat het van tevoren even weten. Dan kan iemand zich daarop voorbereiden of besluiten om thuis te blijven.
Wat voor mij altijd lastig is, is de vraag naar waar ik precies kan zitten. Ik heb wel ongeveer mijn vaste plek, maar als daar iemand zit, moet ik improviseren. Als iemand met ASS vaak in de diensten komt, is het fijn als er een eigen plekje is. Dat geeft zekerheid. Tegelijkertijd: oordeel niet als iemand liever online de dienst meebeleeft. Een kerkdienst geeft veel prikkels en dan is het moeilijk om je nog op de inhoud te concentreren.
Contact rond de kerkdienst
Kenmerkend voor autisten is dat zij moeite hebben met sociale contacten en communicatie. Zeker met het zelf initiatief nemen tot contact. Ga er dus niet vanuit dat als iemand zelf geen initiatief neemt, iemand dus ook geen contact wil. Vaak willen we wel, maar durven we niet. Of weten we niet hoe. Maar ook wij willen contact, willen verbinding, willen erbij horen. Nodig iemand dus gerust uit om na de dienst te blijven voor de koffie en accepteer daarbij desnoods 20 keer nee. De 21e keer kan het zomaar wel ja zijn. En wat ik zelf daarbij belangrijk vind: als ik met je meega, laat me daar dan niet alleen tussen de andere kerkgangers, blijf erbij en help een handje mee bij het contact met anderen. Ga er ook niet vanuit dat zoiets na 1 of 2 keer wel uit zichzelf gaat… nee dus. Blijf helpen: contact en communicatie blijven altijd lastig voor iemand met autisme.
Het geloof
De meeste blogs op deze site gaan uiteraard over hoe autisten het geloof beleven. Hier dan ook niet zo zeer inhoudelijke informatie, maar wel een paar tips.
- sta open voor vragen en vind niets gek: vragen kunnen bijvoorbeeld heel gedetailleerd zijn, ver doorgedacht of kunnen komen omdat iemand iets te letterlijk neemt
- leg uit wat wordt bedoeld met figuurlijke, beeldende taal en veel gebruikte geloofstaal (geef voorbeelden)
- gebruik in gesprek met iemand met ASS concrete taal en check of iemand je begrijpt
- mensen met autisme verwerken informatie op een andere manier, daardoor kan bijbel lezen of bidden lastig zijn: oordeel niet, maar ga samen op zoek naar iets dat wel lukt
Tot slot nog een paar opmerkingen:
Een maatje (of een paar maatjes) in de kerk zou goed kunnen helpen: iemand bij wie degene met autisme terecht kan met vragen, iemand die helpt in het contact met anderen, etc. Dit zorgt ook vanzelf voor wat meer verbinding.
En wil je meer weten over autisme, lees dan de achtergrondinformatie op deze site.
Zeker waarde vol, dat hier aandacht aan geschonken wordt. Ik was al in de 45 jaar toen bij mij ADHD en autisme vast gesteld werd, ik had zeker trekjes, waar ik tegen aanliep. Zeker in de kerk en bij werkgevers ging het niet goed. Toen ik door lichamelijke klachten volledig afgekeurd werd, begon de zoektocht.
Revalidatie met ook gesprekken met de psychiater op eigen verzoek.
Daar kwam ADHD naar voren, maar omdat ik niet altijd tactisch reageerde, vroeg ik ook naar autisme.
Zeker omdat dit met mijn lichamelijke aandoening aanwezig kon zijn.
Ik ben tegen stikkers plakken, maar de diagnose was verhelderend.
Hoe wel ik tegen grappen kan, geen strak schema nodig had, legde ik moeilijk contact, vaak werk je afgewezen, ook in de kerk.
Bijbelstudie als ik de opening had, werd er bijna niks van gezegd, de andere werden de hemel in geprezen.
Of vreemde opmerkingen, niet tactisch waren kreeg ik naar mijn hoofd, als grapje.
Kerken weten er zeker geen raad mee, vaak hoe groter hoe lastiger. Je wordt gewoon niet gezien.
Iedereen heeft talenten en mogelijkheden.
Dat kan zeker pijn doen.
Wij moeten oog voor elkaar hebben en veel minder oordelen.
Ik vraag mij af, waarom dieren dat wel kunnen, mensen accepteren hoe ze zijn?
Zonder vooroordeel te hebben.
Ik luisterde de preek in de keuken, waar de koster zich bezighield met koffie klaarmaken voor na de kerkdienst.
Ik ben erg blij dat dit zo kon en mocht. Eén persoon begroette me altijd, daardoor voelde ik me welkom.